بررسی عوامل شکست زود هنگام قطعات حساس در توربینهای جت

بررسی عوامل شکست زودهنگام قطعات حساس در توربینهای جت ، با توجه به هزینه زیادی که صرف تهیه این قطعات می شود، از مباحث مورد توجه در صنایع هوا-فضا میباشد. درک صحیح علل شکست نابهنگام یک قطعه، مرحله بسیار مهمی در پیشگیری از شکستهای بعدی در قطعات مشابه است . در این تحقیق دو قطعه حساس مربوط به توربین دو موتور مختلف مورد آنالیز تخریب قرار گرفته اند. هدف از این بررسی تعیین علل شکست زودهنگام این قطعات بوده است . یکی از این قطعات نازل دوره اول توربین مربوط به موتور ce tf-30 و دیگری روتور دوره اول مربوط به موتور × می باشد. با انجام آزمایشات متالوگرافی، شکست نگاری، آنالیز ,xrd, edx سختی سنجی و ضربه مشخص گردید که علت ایجاد ترک در نازلها، وقوع خستگی حرارتی درون دانه ای می باشد اما رسوب کاربیدهای m23c6 در مرزدانه، مسیر رشد را از درون دانه ای به بین دانه ای تغییر میدهد. همچنین مشخص گردید که پوششهای آلومیناید نفوذی در ناحیه ایجاد ترک کارآیی کافی جهت محافظت از فلز پایه را ندارد بررسیهای میکروسکوپی و نیز نتایج حاصل از آنالیز شیمیایی نشان می دادند که علت وقوع شکشت زودهنگام روتور، مورفولوژی نامطلوب کاربیدهای mc بوده است . کاربیدهای mc بصورت فازی برجسته و سوزنی شکل در بین دندریتها تجمع کرده و باعث تردی شدید این قطعه شده اند. این کاربیدها در روتورهای سالم، بصورت تقریبا هم محور و ریز در کل فاز زمینه توزیع شده اند. با توجه به نتایج آنالیز شیمیایی به نظر می رسد که علت اختلاف مورفولوژی کاربیدها در روتور شکسته و روتور سالم. عدم حضور عنصر هافنیم در روتور سانحه دیده بوده است .